Abstract :
Özet Tarih ilmînin önemli yap?ta?lar?ndan birisi de kurum tarihî ara?t?rmalar?d?r. Bu ba?lamda bu ilim dal? ve yap?ta?lar? tarihî olgu ve olaylar?ndan kalan eskimi? izlerin anlaml? bilgiye aktar?lmas?ndan ba?ka bir ?ey de?ildir. Köklü bir yönetim gelene?ine sahip olan Türk devlet yönetiminde, geçmi?i yüzy?llar öncesine uzanan; kurum ve kurulu?lar?n kendilerine özgü toplumsal, tarihsel, idari, kültürel manada ortaya ç?k?? gerekçeleri vard?r. Burada tan?t?m? yap?lan kitap bu kültür kurumlar?ndan birisini ele almaktad?r. Cumhuriyet tarihimizin ilk y?llar?nda bir kültür kurumu olarak kurulan Halkevleri, dönemin sosyal ve kültürel de?i?im sürecinin bir sonucu olarak ortaya ç?km??t?r. Halkevleri, kurulduklar? 19 ?ubat 1932 tarihinden resmen kapat?ld?klar? 1951 y?l?na kadar toplumsal kalk?nman?n önemli bir dönüm noktas?n? te?kil etmi?tir. Ancak konu hakk?ndaki popüler tart??malar ne yaz?k ki tarihi bir hakikatin ortaya ç?kar?lmas?n?n ötesinde güncel, toplumsal ve siyasi ayr??malar?n bir arac? olarak kullan?lmaktad?r. Böyle bir zeminde vuku bulan tart??malarda hem al?nan kararlar hem de karar al?c?lar adeta siyasi bir kavgan?n ve hesapla?man?n öznesi konumuna gelmektedir. Tarih veya siyaset biliminin konusu olmas? gereken bu türden kurumlar özelindeki meseleler birtak?m farkl? kayg?lar ve amaçlar u?runa araçsalla?t?r?larak hatal? tezlerin ortaya at?lmas?na neden olmaktad?r. Bu sebeplerden hareketle Doç. Dr. ?smail Özer kitab?n yaz?l?? amac?n?n, “Mustafa Kemal Atatürk’ün önemli projelerinden birisi olan Halkevlerinin belli hedefler do?rultusunda” 1930’lu y?llar?n gerçeklerinden do?du?unu belirtmektedir. Ayr?ca yazar taraf?ndan kitab?n yaz?l?? amac?, “1932 y?l?nda faaliyete ba?layan 14 Halkevinin, Türk modernle?me sürecine yapt?klar? katk?lar?n dönemin kaynaklar?ndan hareketle daha sa?l?kl? bir ?ekilde zaman?n ruhuna uygun olarak anlat?lmas?, anla??lmas? ve yorumlanmas?” olarak belirtilmektedir. “Halkevleri” adl? kitap, esas?nda bir doktora çal??mas?n?n özetlenmi? hali olarak kar??m?za ç?kmaktad?r. Halk?n her türlü sosyal ve kültürel ihtiyaçlar?n? temin edecek bir müessese haline gelen, Türk milletinin modernle?mesini ve kültürel bilincin artmas?n? hedefleyen bir hareket olarak ortaya ç?kan Halkevleri; e?itim, kültür ve sosyal faaliyetlere odaklanarak misyonunu 1951 y?l?nda kabul edilen 5830 say?l? kanunla tamamlayarak kapat?lm??t?r. Dr. Özer, “Halkevleri” ba?l?kl? çal??mas?nda, Halkevleri hareketinin do?u?undan kapanmas?na kadar olan süreci ele alarak, Türkiye'deki siyasi ve ideolojik de?i?imlerin etkilerini bu eserinde gözler önüne sermi?tir. Bu eser; Halkevleri hareketinin, Türkiye’nin sosyal, kültürel ve politik evrimindeki geçi? oldu?unu vurgulayarak, hareketin amac?n?, faaliyetlerini ve kapat?lma sürecini detayl? bir ?ekilde incelemektedir.
Keyword :
Anahtar Kelimeler: Mustafa Kemal Atatürk, Halkevleri, ?smet ?nönü