Abstract :
Safevi Devleti’nin do?u?u ve Akkoyunlu hanedan?n?n bunlara yenilip Diyarbekir’e kaçmas?yla
terkettikleri yerlerde önemli siyasi geli?meler ya?and?. ?ah ?smail Safevi ve Sultan Selim Osmani’nin yürüttü?ü
siyasetin kar??la?ma ve çarp??ma yeri olan Çald?ran Sava?? patlak verince Diyarbekir ve çevresindeki Kürd
hükümdarlar da bu iki siyasi güç aras?nda taraf tutarak konumlanmak zorunda kalm??t?. Ayr?ca bu tarihten itibaren
Do?u Anadolu’nun Müslüman ?ran’dan bütünüyle kopmas? önemli tarihi meselelerdendir ki Kürdlerin buradaki
rolü incelenmeyi haketmektedir. Diyarbekir ve Cizre çevresindeki Kürdlerin ?ah ?smail ve Osmanl? padi?ah?n?n
güttükleri siyasetteki rolü neydi? Bunlar?n Çald?ran Sava??’n?n sonuçlar?na nas?l bir etkisi oldu? Bu çal??ma
zikredilen sorulara cevap vermeyi amaçlamaktad?r. Anla??lmaktad?r ki, ?ah ?smail’in Diyarbekir havalisindeki
Kürd kabilelere yönelik siyaseti ve bu kabilelerin tak?nd?klar? tutum ?ran ile Osmanl? Devleti aras?ndaki s?n?r
de?i?ikliklerinde büyük bir etkiye sahip olmu?tur. Bu çal??ma göstermektedir ki Kürdlerin Akkoyunlu
?ehzadelerine meyletmesi, bunlar?n K?z?lba?larla olan çat??mas?, K?z?lba?lar?n Kürd mirlerinin yerine yönetici
atamas? ve Kürdlere yönelik siyaseti, Çald?ran ma?lubiyeti ve nihayet mezhep dü?manl???n?n yaratt??? ihtilaflar
Diyarbekir’in Safeviler elinden ç?kmas?na yol açt?.
Keyword :
Kürdler, Safeviler, Osmanl?, Diyarbekir, Çald?ran.